Ở vùng rừng già huyền bí giáp biên giới Việt Lào phía cực tây Quảng Bình có nhiều truyền thuyết nổi bật lạ hay bất thường. Vùng này thuộc huyện Minh Hóa , tây giáp Lào , nam giáp vùng Phong Nha Kẻ Bàng. Cư dân ở đây cốt yếu gồm các nhóm người thuộc sắc tộc Chứt như Sách , Mày , Rục , Mã Liềng , Arem ... và người Nguồn , vốn là người Kinh sinh sống lâu đời ở đây.
nước cay co mau
Hàng năm vào ngày 15 tháng 3 âm lịch , ở đây có hội rằm tháng 3 của người Nguồn , còn làm gọi là hội chợ tình Minh Hóa. Đây là hội lễ lớn trong năm với nhiều trò chơi dân gian , với những điệu “ho lên” ( hò ) thuốc cá , “ho lên” kéo nôốc , “ho lên” kéo lưới , hát đúm , hát sắc bùa , hát cô đầu , múa tiên , múa lăm vông , lăm tơi... Hội lễ diễn ra cả ngày lẫn đêm , là dịp để các chàng trai cô gái tìm bạn tự tình , thế nên mới làm gọi là chợ tình Minh Hóa. Đặc sản ở Minh Hóa có món bồi ( pồi ) , là món ăn được từ giã hạt ngô và sắn rồi đem hong lên ăn với ốc đực ( ốc khe ); tằm; rau tớn; cải nương; ớt bay ( ớt hạt tiêu ); chè xanh; mật ong rừng; cá lăng; cá mát; cá chình khe và các loại lâm thổ sản đặc thù khác .v.v.
C ó rất nhiều truyền thuyết về miền gái đẹp Minh Hóa , nhưng có một truyền thuyết lạ rất ít người biết đến đó là truyền thuyết về cây cỏ máu , vốn là một loài cây huyền bí trong rừng già được xem là bài thuốc chữa bệnh gây nên miền gái đẹp này.
làm gọi là cỏ máu nhưng thực ra đó là loài cây cây leo rất lớn chỉ có trong vùng rừng già Minh Hóa. Ngoài vùng này ra không đâu vào đâu có loại cây này. Cây cỏ máu thường leo vắt vẻo trên những cây cổ thụ trong rừng sâu như cây chạc chìu. Hợi cây cỏ máu không có gì lạ hoặc đặc biệt đường kính bằng bắp tay người lớn , thỉnh thoảng bằng cả bắp đùi. Cỏ máu có hai loại gỗ trắng và gỗ đỏ. Khi dùng làm thuốc , loại gỗ trắng không tốt bằng loại gỗ đỏ. Vốn xưa kia , người Chứt , người Nguồn Minh Hóa sống trong rừng già , đói thì ăn bồi với ốc đực , khát thì uống nước suối nước khe , ốm yếu thì hái lá rừng , đào rễ cây rừng chung quanh làm thuốc.
C ó rất nhiều truyền thuyết về miền gái đẹp Minh Hóa , nhưng có một truyền thuyết lạ rất ít người biết đến đó là truyền thuyết về cây cỏ máu , vốn là một loài cây huyền bí trong rừng già được xem là bài thuốc chữa bệnh gây nên miền gái đẹp này.
làm gọi là cỏ máu nhưng thực ra đó là loài cây cây leo rất lớn chỉ có trong vùng rừng già Minh Hóa. Ngoài vùng này ra không đâu vào đâu có loại cây này. Cây cỏ máu thường leo vắt vẻo trên những cây cổ thụ trong rừng sâu như cây chạc chìu. Hợi cây cỏ máu không có gì lạ hoặc đặc biệt đường kính bằng bắp tay người lớn , thỉnh thoảng bằng cả bắp đùi. Cỏ máu có hai loại gỗ trắng và gỗ đỏ. Khi dùng làm thuốc , loại gỗ trắng không tốt bằng loại gỗ đỏ. Vốn xưa kia , người Chứt , người Nguồn Minh Hóa sống trong rừng già , đói thì ăn bồi với ốc đực , khát thì uống nước suối nước khe , ốm yếu thì hái lá rừng , đào rễ cây rừng chung quanh làm thuốc.
Ấy vậy nhưng hồ hết đều mạnh khỏe và sống thọ hơn so với người miền xuôi. Dĩ vãng , người Chứt , người Nguồn xem cây cỏ máu là cây thuốc bí truyền , họ chỉ hái về đủ dùng và không bao giờ tiết lộ cho người dưng. Nhưng thời nay , do nhiều lý do , cốt yếu là lý do kinh tế nên họ đã bắt đầu hái về bán ở các phiên chợ ở thị trấn Quy Đạt. Sau khi hái cỏ máu về , họ thường cắt khúc dài cỡ 40 đến 50 phân rồi đem bỏ vào hầm đất hầm ( đốt ) như đốt than cho đến khi vỏ cây cháy sém , nhựa cây đủ độ chín thì lấy ra treo lên giàn bếp để dùng dần. Đây là bí quyết xử lí để tạo nên bài thuốc chữa bệnh cỏ máu. Vì chưng cỏ máu tươi hái về dùng ngay sẽ không có hiệu quả , ngược lại , nếu hầm ( đốt cháy ) quá lửa cũng sẽ làm mất hết dược chất của nó.
Đúng như tên , cỏ máu có hiệu quả chính là bổ máu , an thần , ăn ngon miệng , ngủ ngon giấc. Địa ngục Chứt , người Nguồn Minh Hóa thường sử dụng cỏ máu để ẩm thực cho người đàn bà đẻ uống sau khi sinh. Thường sau khi sinh , trong vòng ba ngày , người đàn bà đẻ sẽ được cho uống một loại nước được sắc từ rễ cây cỏ tan ( là một loại cây rừng nhỏ như cây lấu mọc trong rừng già Minh Hóa ) để xổ cho sạch khí thừa bệnh thiếu máu ra ngoài. Đến ngày thứ tư , người đàn bà đẻ sẽ bắt đầu được cho uống nước sắc từ cây cỏ máu để bồi dưỡng huyết khí. Cách sắc cay co mau để dùng cũng khá giản đơn. Lấy khúc cỏ máu treo trên giàn bếp xuống. Rửa sạch mồ hóng rồi dùng rựa đẽo nhỏ thành dăm bào. Đem bỏ đủ lượng cỏ máu vừa đẽo ra vào nồi sắc lên , hàng ngày uống thay cho nước chè , nước vối. Không chỉ người đàn bà đẻ mới dùng được loại thuốc này mà ngay cả người thường nhật , nam người già ấu gì cũng dùng tốt cả.
Đúng như tên , cỏ máu có hiệu quả chính là bổ máu , an thần , ăn ngon miệng , ngủ ngon giấc. Địa ngục Chứt , người Nguồn Minh Hóa thường sử dụng cỏ máu để ẩm thực cho người đàn bà đẻ uống sau khi sinh. Thường sau khi sinh , trong vòng ba ngày , người đàn bà đẻ sẽ được cho uống một loại nước được sắc từ rễ cây cỏ tan ( là một loại cây rừng nhỏ như cây lấu mọc trong rừng già Minh Hóa ) để xổ cho sạch khí thừa bệnh thiếu máu ra ngoài. Đến ngày thứ tư , người đàn bà đẻ sẽ bắt đầu được cho uống nước sắc từ cây cỏ máu để bồi dưỡng huyết khí. Cách sắc cay co mau để dùng cũng khá giản đơn. Lấy khúc cỏ máu treo trên giàn bếp xuống. Rửa sạch mồ hóng rồi dùng rựa đẽo nhỏ thành dăm bào. Đem bỏ đủ lượng cỏ máu vừa đẽo ra vào nồi sắc lên , hàng ngày uống thay cho nước chè , nước vối. Không chỉ người đàn bà đẻ mới dùng được loại thuốc này mà ngay cả người thường nhật , nam người già ấu gì cũng dùng tốt cả.
